Kriz Durumunda Stok Yapmanın Önemi

Olası bir savaş veya bölgesel çatışma hali, ekonomik buhranlar ya da Corona benzeri bulaşıcı krizler öngörülemez senaryoları tetikleyebiliyor. Mevzunun “masaya yatırılmaya değer ve bayatlamayan” bir konu olduğunu düşündüğümden sizler için derinlemesine araştırdım.

Enerji Sorunu

Kolay bozulmaya meyilli hayvansal gıdaları stoklamak zordur. Derin dondurucularınız vb uygun altyapınız bile olsa elektrik kesintileri ile tüm malzemeleriniz çöp olabilir. Ciddi bir yatırım yapmayı göze alırsanız kendi elektriğini üretebilirsiniz. Hibrid yani güneş ve rüzgardan birlikte faydalanarak enerji üreten sistemler Türkiye’de ne yazık ki çok pahalı. Kolayca edinebileceğimiz daha basit kurulumlar ile bir iki ampul çalıştırabilir, biraz akıllı cihaz şarj edebilir şanslıysanız buzdolabı veya çamaşır makinesi kullanabilirsiniz. Bunlardan hiçbirini alacak gücüm yok derseniz manyetolu bir radyo & fener edinmenizi öneririm.

Sadece gıdaları ve ilaçları korumak ve saklamak olarak olaya bakmamak gerek. İletişim önemli. Baz istasyonlarının çalışmadığı durumlar yaşandığında sevdiklerinize nasıl ulaşacağınızı düşünmek zorundasınız. Burada önerimiz herkesin ilk aklına gelecek telsizler. Elbette basit olanlar yerine daha komplike olanlar değerlendirilmeli.

Kıtlık Sorunu

Açık arazidesiniz. Son yiyeceğinizi de bir kaç gün önce tükettiniz. Etrafınızdaki otlar da iştah açıcı gözüküyor. Ne yapardınız? Doğada zehirli yüzlerce ot var hangilerini tanıyorsunuz? Ben şahsen semizotunu tanısam da sizler için araştırdım, özetleyelim o halde;  Kuzukulağı, Çiğdem, Deniz Börülcesi, Semizotu, Ebegümeci, Eşek Dikeni, Eşek Malumu, Madımak, Isırgan Otu, Kuşkonmaz ve Kırcan  yardımınıza koşacak ancak Bunları Evrensel Yenilebilirlik testi (Universal Edibility Test) ne tabi tutmadan kesinlikle yemeyin. 

Bilgi Notu: “Mantar’lardan uzak durun. Dikenli ve yaprakları parlak bitkileri, şemsiye şeklindeki çiçekleri asla yemeyin. Beyaz veya sarı meyveleri olan bitkileri yemeyin. Sapı sütlü veya süt rengindeki bitkilerden uzak durun. Bir bakla içindeki tohumlu fasulye veya buna benzer bitkilerden kaçının. Tadı acı ya da sabunlu ise, tükürün. Badem gibi kokan her şeyden kaçının. Üç yapraklı zehirli sarmaşık gibi bitkilerden yine uzak durun.”

Raf ömrü uzun gıdaları stoklamak gerekecek. Doğrudan güneş ışığı almayan havadar bir mekan seçin. Nemsiz, kuru ve serin olması haşere ve zararlılardan korunması önemlidir. Varsa bodrum katlar, mahzenler, kullanmadığınız bir oda ve yataklarınızın altı uygun alanlar olabilir. İnsanların oturma odanızda veya mutfağınızda yığılmış tüm yiyecek kutularını hatırlamaması için planlarınızdan kimseye bahsetmeyin. Stok bilgilerinizi sadece ailenizle paylaşın!

İlaç Sorunu

Yaşlılar, çocuklar ya da düzenli ilaç kullanan kişilerin ihtiyaç duyabileceği ilaçları stoklamak için son anı beklememelisiniz. İlaç ve benzeri temini zor malzemeleri yedeklemek son derece önemlidir. Son derece güçlü bir bünyeye sahip dahi olsanız mutlaka gelişmiş bir sağlık çantası hazırlayın ve gerekli malzemeleri toparlayın. Serum ve basit enjeksiyon işlemlerini mutlaka öğrenmelisiniz. Ne yazık ki bu tip öngörülemeyen durumlar fark edildiğinde konserve stoklamak, ekmek almaya bakkala koşmak veya ATM’den para çekmeye koşmak ilk akla gelenler oluyor. Bu başlık bana göre en önemli konu.

Su ve Temizlik Sorunu

Müstakil bir evde yaşasaydınız; bir kuyu açtırın, artezyeni iki farklı arıtma cihazından geçirin yapamıyorsanız suları kaynatın derdim lakin bağ bahçede oturan sayımız, hadi onu geçtim bu yatırımı yapabilecek olanımız çok az. Çoğumuz büyük kentlerde ikamet ediyoruz. Su; malumunuz temizlik temizlenmek demek. Balkonlarımız hatta teraslarımızda temiz ve kirli depolayabileceğimiz iki orta boy depo olması durumunda bir nebze günü kurtarabiliriz. Su kesintileri yaşanabilir. 90’ları anımsayanlar hatırlayacaktır İstanbul’da süreli kesintiler olmuş bir çoğumuz elde bidon camilere şadırvanlara koşmuştuk. Marketlerde vb yerlerde paramız dahi olsa temiz su bulamayacağız senaryolar yaşanabilir ve bu paragrafı bu sebeple kaleme aldık.

Güvenlik Sorunu

Elektriğin güvenliğin kolluk kuvvetlerinin olmadığı karanlık boş sokaklar bir çok olumsuz duruma davetiye çıkarabilir. Bireysel silahlanmayı hiç bir surette tavsiye etmesem de tedbiri elden bırakmamak önemli. Kendinizi nasıl savunabileceğinizi, yanlarında olmadığınız zaman ailenizin nasıl güvende olabileceğini kurgulamak gerekir. Barındığınız alanları koruma altına almak, kapı pencereyi sağlamlaştırmak için fikirler üretin ve gerektiğinde ailenizle tatbikatlar yapın. Evinizdeki yedeklemelerden, aldığınız önlemlerden, sakladığınız kavanozlardan (ironi içerir) hiç bir surette kimseye bahsetmeyin. Evinizden taşınmanız gereken güvensiz durumlar yaşanabileceğini öngörerek gerekli malzemelerin neler olabileceğini listeleyin.

Yakıt Sorunu

Mevsimine göre atlatmanız gereken soğuk dönemler olabilir. Aracınız olabilir ancak akaryakıt bulamayabilirsiniz. Motorsiklet kullananlar ki ulaşım için geçici olarak tavsiye ediyorum, tekne sahipleri ve bir çok farklı sebeple sürücüler çelik bidonlarda yakıt depolamayı tercih edebiliyor. Bekleyen yakıtı kullanmakta ısrarcı iseniz güvenliğinizi üst seviyeyi çıkarmanızı tavsiye ediyoruz. Benzin ve mazot bozulup tortulanmaya meyilli malzemelerdir, yedekleyip seneler sonra kullanabileceğinizi düşünmemelisiniz. Isınma sorununu ise eski usül sobalarla çözebilirsiniz. Yakıt stoklamayı düşünüyorsanız aralıklarla kapağını açıp gazını boşaltmayı ihmal etmeyin.

Bilgi Notu: “Bidonu hava boşluğu çok az kalacak kadar doldurmalı ve güneş görmeyen, serin bir yerde saklamalısınız, aksi takdirde buharlaşma yapar ve büyük risk yaratır. Benzinin buharı cep telefonundan bile ateş alır haberiniz olsun. Ben bunlarla uğraşamam derseniz at ve eşeklerle ulaşım da bir seçenek.”

Strateji

Uzun dönem dayanabilecek gıdaları listelediniz mi?, Düzenli kullandığınız ilaçlarınızın stoğu var mı?, Elinizdeki değerli dijital verileri ve kıymetli evraklarınızı nasıl koruyacaksınız?, Acil bir durumda nerede yaşayacak, terk etmeniz gerektiğinde kimin yanına nereye gideceksiniz?, Sığınak olarak kullanılabilecek resmi alanları biliyor musunuz?, Arazide hayatta kalmaya kamp kurmaya hazır mısınız?, Geri döneceksiniz peki kalan eşyalarınızı sigortayla teminat altına aldınız mı?, Ne kadar nakit para taşıyacaksınız? ve son olarak psikolojik olarak kaos durumlarına karşı hazır mısınız?

Yok Artık Diyeceksiniz

Konuyla alakalı güncel verileri araştırırken ABD’de bir web sitesine denk geldim. Elbette adamların refleksleri bize göre çok daha güçlü ve haliyle hazırlıkları da. $ 9,499.99’lik epik bir bedelle satışa sundukları 4.320 porsiyonluk gayet güzel ambalajlanmış bir hazır pakete rastladım. 25 yıl dayanabilen paketler ile eğer tek kişiyseniz neredeyse 4 yıllık beslenme sorununuzu halletmiş oluyorsunuz. Şuraya da incelemek isteyenler için linki bırakalım.

Son Olarak

Genel bilgilerle derlediğimiz “ön hazırlık” yazılarımız sizlere bilgi vermek amaçlı hazırlandı. Aksiyon almadan önce resmi duyuları takip etmeyi unutmayın ve dedikodulara kulak asmayın. Daha detaylı bilgiler almak isterseniz eski yazılarımıza da göz atabilirsiniz: